SAGA2BC05 - Íþróttasaga

Fáir viðburðir vekja eins miklar tilfinningar, áhuga og ástríðu og íþróttaviðburðir. Þrír og hálfur milljarður manna, eða um helmingur mannkyns, horfir á heimsmeistaramót karla í knattspyrnu í beinni útsendingu. Litlu færri horfa á Ólympíuleika. Engir aðrir viðburðir sameina íbúa jarðar á viðlíka hátt. Þessi óviðjafnanlegi áhugi skapar hins vegar mikla hagsmuni; fjárhagslega, stjórnmálalega, félagslega, menningarlega svo dæmi séu tekin. Íþróttir í dag eru enda ekki bara leikur því íþróttaviðburðir fléttast saman við marga helstu atburði mannkynssögunnar.
Í áfanganum munu nemendur læra hvernig íþróttir og samfélagsmál hafa skarast síðan fjöldaíþróttir komu fram á sjónarsviðið fyrir um 150 árum. Skoðað verður bæði hvernig stjórnmálamenn hafa notfært sér íþróttir til að afla sér vinsælda en líka hvernig minnihlutahópar hafa mótmælt og vakið athygli á baráttu sinni í gegnum íþróttir. Skoðað verður hvernig hugtök eins og stjórnmál, þjóðernishyggja, stéttabarátta, saga, kyn og kynþættir hafa áhrif á vinsælar íþróttir og öfugt. Tekin verða nokkur dæmi um þekkta íþróttaviðburði og krufið hvernig samfélagsmál hafa haft áhrif á þá og öfugt.

Nemandi skal öðlast þekkingu og skilning á:

Helstu atburðum mannkynssögu á tímabilinu og hvernig þeir fléttast saman við íþróttaviðburði.
Hvernig íþróttir urðu að mikilvægum þætti alþýðumenningar á 19. öld.
Hvernig atvinnumennska, lyfjamisnotkun, sjónvarps- og styrktarsamningar hafa haft áhrif á íþróttir.
Hvernig andóf og mótmæli hafa fundið sér farveg í gegnum íþróttir.
Hvernig íþróttir eiga þátt í því að skapa sjálfsmynd einstaklinga, þjóða og annara hópa.
Hvernig stjórnmálamenn, allt frá einræðisherrum til lýðræðislega kjörinna fulltrúa, nota íþróttir til að bæta ímynd sína.

Nemandi skal öðlast leikni í að:

Greina hvernig alþýðumenning og stjórnmál skarast.
Skilja hvers vegna íþróttir skilgreina fólk eftir stétt og stöðu.
Sjá hvernig íþróttir geta sameinað fólk og sundrað því.
Skilja hvernig stjórnmál, samfélag og tíðarandi hverju sinni kemur fram í íþróttum og öfugt.

Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

Miðla þekkingu með fjölbreyttum hætti.
Greina og túlka helstu atburði í sögu íþrótta sem og stjórnmálalega og menningarlega þýðingu þeirra.
Meta á gagnrýninn hátt samband alþýðumenningar og stjórnmála og hvernig menning nýttar sem farvegur andófs og hugmyndafræði.
Greina áhrif stjórnmála á íþróttahreyfinguna.
Greina á gagnrýninn hátt málefni samtímans í íþróttum svo sem lyfjamisnotkun, persónuleg áhrif íþróttamanna og markaðsvæðingu íþrótta.

Undanfari: Enginn.

Námsmat: Sjá kennsluáætlun.